China na-etinye aka na ntiwapụ nke ọrịa iku ume nke akwụkwọ akụkọ coronavirus (aha ya bụ "2019-nCoV") nke achọpụtara na mbụ na Wuhan City, Hubei Province, China na nke na-aga n'ihu na-agbasa.Enyere anyị ka anyị ghọta na coronaviruses bụ ezinụlọ buru ibu nke nje na-ahụkarị n'ọtụtụ ụdị anụmanụ dị iche iche, gụnyere kamel, ehi, nwamba na ụsụ.Ọ dị obere, coronaviruse anụmanụ nwere ike ibunye ndị mmadụ wee gbasaa n'etiti ndị mmadụ dịka ndị nwere MERS, SARS, na ugbu a nwere 2019-nCoV.Dị ka mba bụ isi nwere ọrụ, China na-agbasi mbọ ike ịlụso coronavirus ọgụ ma na-egbochi mgbasa ya.
Wuhan, obodo nwere nde mmadụ 11, nọ na mkpọchi kemgbe Jenụwarị 23, ebe a kwụsịrị ụgbọ njem ọha, egbochiri ụzọ ndị si n'obodo ahụ ma kagbuo ụgbọ elu.Ka ọ dị ugbu a, ụfọdụ obodo eguzobela ihe mgbochi iji gbochie ndị si mba ọzọ ịbata.N'oge a, ekwenyere m na nke a bụ ule ọzọ maka China na obodo ụwa mgbe SARS gasịrị.Mgbe ntiwapụ nke ọrịa ahụ gasịrị, China chọpụtara nje ahụ n'ime obere oge ma kesaa ya ozugbo, nke mere ka ngwa ngwa na-emepụta ngwa ngwa ngwa ngwa.Nke a enyela anyị obi ike dị ukwuu ịlụso ọrịa oyi baa ọgụ.
Ụfọdụ ndị isi ala ọzọ toro nzaghachi China na nje a nke ukwuu, anyị nwere obi ike na anyị ga-emeri n'ọgụ megide 2019-nCoV.
Healthtù Ahụ Ike (wa (WHO) toro mbọ ndị ọchịchị China na-agba maka ijikwa na ijide ọrịa nke onye isi oche ya Tedros Adhanom Ghebreyesus na-ekwupụta "obi ike na ụzọ China si achịkwa ọrịa a" ma na-akpọ oku ka ọha na eze "dị jụụ" .
Onye isi ala US Donald Trump kelere Onye isi ala China Xi Jinping "n'aha ndị America" na 24 Jenụwarị 2020 na Twitter, na-ekwupụta na "China na-agbasi mbọ ike ijide Coronavirus.United States nwere ekele dị ukwuu maka mbọ ha na nghọta ha "ma na-ekwupụta na "Ọ ga-eme nke ọma."
Minista ahụike German Jens Spahn, na N'ajụjụ ọnụ na Bloomberg TV, kwuru na ntụnyere nzaghachi ndị China na SARS na 2003: “Enwere nnukwu ọdịiche na SARS.Anyị nwere China nke ukwuu karịa.Ihe omume China abụrụla nke ọma karịa ụbọchị mbụ. "O tokwara nkwado na nzikọrịta ozi nke mba ụwa n'imeso nje a ọgụ.
N'otu nnọkọ Sọnde na St. Peter's Square dị na Vatican City na 26 Jenụwarị 2020, Pope Francis toro "oke ntinye aka nke ndị obodo China nke etinyegorolarị ịlụso ọrịa a ọgụ" wee malite ikpe ekpere mmechi maka "ndị na-eme ihe." na-arịa ọrịa n'ihi nje na-agbasa na China."
Ụfọdụ ụlọ ọrụ ekpebiela igbu oge ịmaliteghachi ọrụ n'ihi ntiwapụ ahụ, mana anyị kwenyere na nke a agaghị enwe mmetụta na mbupụ ndị China.Ọtụtụ ụlọ ọrụ azụmaahịa anyị si mba ofesi na-eweghachi ikike ngwa ngwa ka ha nwee ike ijere ndị ahịa anyị ozi ozugbo enwere ike mgbe ntiwapụ ahụ gasịrị.Anyị na-akpọkwa ndị mba ụwa ka ha na-arụkọ ọrụ ọnụ iji kwụsị ihe isi ike na-aga n'ihu na nrụgide na-arịwanye elu na azụmahịa zuru ụwa ọnụ na nkwado akụ na ụba.
N'ihe banyere ntiwapụ nke China, WHO na-emegide mmachi ọ bụla na njem na ịzụ ahịa na China, ma na-ewere leta ma ọ bụ ngwugwu sitere na China dị ka nchekwa.Obi siri anyị ike na anyị ga-emeri n'ọgụ megide ntiwapụ ahụ.Anyị kwenyere na gọọmentị na ndị na-ere ahịa n'oge ọ bụla nke usoro ọkọnọ zuru ụwa ọnụ ga-enye nkwado dị ukwuu maka ngwa ahịa, ọrụ na mbubata sitere na China.
Tara, Wuhan!Tara, China!Bia, uwa!
Oge nzipu: Feb-12-2020